طرح توجیهی احداث مینی پالایشگاه نفت خام

طرح توجیهی احداث مینی پالایشگاه نفت خام چیست ؟ امروزه حدود 700 پالایشگاه بزرگ نفت در سراسر جهان وجود دارد تعداد زیادی از  پالایشگاه بزرگ جهان در منطقه آسیا و اقیانوسیه واقع شده اند و هند میزبان بزرگترین مجتمع پالایشگاهی جهان است و پس از آن ونزوئلا و کره جنوبی قرار دارند ایالات متحده امربکا تا سال 2020 باظرفیت  پالایش  18 میلیون بشکه در روز بزرگترین حجم پالایشگاهی نفت جهان را داشت.ظرفیت پالایشگاه های جهانی برای تصفیه  نفت خام از سال 1970 به طور پیوسته در حال افزایش بوده است در سال 2020   کل ظرفیت پالایشگاه های جهانی برای نفت خام به  حدود 101 میلیون بشکه در روز رسید . با این حال، ظرفیت عملیاتی  پالایشگاه در سراسر جهان تقریباً  به 76 میلیون بشکه نفت در روز می رسد محصولات رایج پالایشگاه نفت شامل انواع سوخت دیزل، روغن ،سوخت های گرمایشی و بنزین هستند

 

 

منبع: طرح توجیهی احداث مینی پالایشگاه نفت خام

 

 

ضرورت پالایش هیدروکربن‌ها | طرح توجیهی احداث مینی پالایشگاهنفت خام

بعد از استخراج شدن نفت خام از میادین زیرزمینی، فرآیند انتقال و تصفیه آن آغاز می شود تا بتوان محصولات مورد نیاز را با ارزش افزودده  بیشتری  تولید کرد چرا که نفت خام را به همان صورت اولیه که مخلوطی از هیدروکربورهای پارافینی، نفتی و آروماتیک  است را نمی‌توان استفاده کرد.

 

طبقه بندی فرآورده‌های پالایشگاهی نفت | طرح توجیهی احداث مینی پالایشگاه نفت خام

فرآورده‌های هر پالایشگاه را می‌توان به سه گروه بشرح ذیل تقسیم کرد:

• فرآورده‌های پالایش شده ای را که می‌توان مستقیماً همانند بنزین و نفت گاز مصرف کرد
• فرآورده‌های نیمه‌تمام که به‌عنوان پایه در مخلوط‌ های بعدی استفاده می شود و بـرای بهبـود کیفیـت نیـاز بـه مـواد افزودنی مختلف همانند برش‌های روغن پایه مورد نیاز برای ساخت روان کننده ها را دارند
• فراورده‌های جنبی یا واسطه‌ای نظیر مواد اولیه پتروشیمی

طبقه‌بندی فراورده‌های نفتی اصلی بر اساس افزایش جرم مولکولی  

• گازهای سبک دارای هیدروژن و هیدروکربن‌های موجو در سبک سوخت صـنعتی و یا ماده اولیه پتروشیمی
• گازهای مایع‌شده L.P.G  شامل  پروپان و بوتان و یا مخلوط آنها  که به‌عنوان سوخت خانگی یا صنعتی  بکار می روند
• بنزین که به‌عنوان سوخت موتورهای  انواع خودروها مورد استفاده  می‌باشد.
• بنزین‌های مخصوص و نفتا که به ‌عنوان حلال رنگ‌ها و حلال صنعتی در استخراج روغن‌ها و عطرها  مورد استفاده قرا می گیرد.
• سوخت جت که در موتورهای واکنشی، توربین‌های گازی و موشک‌ها مصرف می‌شوند.
• نفت سفید که بعنوان سوخت در انواع چراغ‌ها برای ایجاد روشنایی و گرمابه کار می‌رود.
• گازوئیل یا نفت گاز که بعنوان  سوخت موتورهای دیزلی مصرف می‌شود.
• نفت سوخت سبک که به‌عنوان سوخت تأسیسات حرارتی خانگی یا تأسیسات صنعتی کم قدرت به کار می‌رود.
• روغن‌های سبک که هم به‌عنوان پایه در ترکیب روغن‌های موتور وهم به‌عنوان روان کننـده در تجهیزات  مکانیـکی به کار می‌رود.

 

• روغن‌های سنگین به‌عنوان پایه با گرانروی بالا در ترکیب روغن‌های موتور وارد می‌شود.
• روغن‌های سیلندر مورد استفاده در ماشین‌های بخار و صنایع سنگین
• پارافین‌ها و موم‌های مورد مصرف در عایق‌کاری الکتریکی و  محافظ های  مواد غذایی
• نفت سوخت‌های سنگین به‌عنوان سوخت تأسیسات حرارتی پـرقـدرت و سـوخت موتور دیزل‌های بزرگ
• آسفالت و قیر مورد مصرف در جاده‌سازی و حوزه  ساختمان‌
• کک  که به‌ عنوان سوخت صنعتی ونیز در ساخت الکترودها بکار می رود

 انواع پالایشگاه‌های نفتی | طرح توجیهی احداث مینی پالایشگاه نفت خام

به‌طورکلی می‌توان پالایشگاه‌ها را ازلحاظ تنوع محصولات تولیدی به سه دسته­ زیر تقسیم نمود:

1. پالایشگاه‌های تولید سوخت. که متداول‌ترین نوع پالایشگاه هستند و هدف آن‌ها تولید سوخت‌های رایج مانند بنزین، گازوییل، گاز مایع، نفت سفید و… است.
2. پالایشگاه‌های روغن‌ساز. که محصولات تولیدی آن‌ها انواع روان کننده‌های سبک و سنگین، قیرها هستند. این محصولات می‌­توانند هم به‌صورت مجزا برای تولید روغن بکار برد  و یا اینکه در ادامه­ عملیات یک پالایشگاه سوخت این کار انجام گیرد.
3. پالایشگاه‌های پتروشیمیایی که علاوه بر تولید فراورده‌های سوختی، مواد اولیۀ واحدهای پتروشیمی مانند آروماتیک‌ها، اتیلن، بوتادین را تولید می­‌کننددر این  پالایشگاه ها برای دستیابی به محصولات موردنیاز، یک سری فرایندهای فیزیکی و شیمیایی انجام می‌شود. مهم‌ترین عملیات پالایشگاهی عبارت از  تقطیر نفت خام می‌باشد که هدف آن جداسازی نفت خام به برش‌های نفتی است و در ادامه فرایندهای دیگری جهت بهبود خواص یا تغییر خواص فراورده‌های پالایش شده  انجام می‌شود. ازجملۀ این فرایندها می‌توان به رفرمینگ و ایزومری برای افزایش عدد اکتان بنزین و فرایندهای هیدروکراکینگ، ککینگ، الیگومری  برای تولید سوخت‌های سبک از فراورده‌های سنگین‌تر اشاره کرد

جدول فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی و کدهای ISIC محصولات پالایشگاهی

هدف اصلی کدیشن آیسیک  فراهم کردن مجموعه‌ای از رده‌های فعالیتی است به‌طوری‌که در آن بتوان موجودیت‌های اقتصادی را بر اساس نوع فعالیتی که انجام می‌دهند طبقه‌بندی کرد. وزارت صنعت، معدن و تجارت از این طبقه‌بندی برای دسته‌بندی فعالیت‌های صنعتی استفاده می‌نماید. بر اساس سیستم طبقه‌بندی آیسیک، کد آیسیک (2320) مربوط به ساخت فراورده‌های نفتی تصفیه شده بوده و کدهای فعالیت‌ها طرح به همراه فرایندهای پالایشگاهی  به شرح ذیل ارائه گردیده است.

 

دانش فنی و روش های تصفیه

بعد از استخراج  و حمل‌ونقل نفت فرآیند تصفیه روی آن انجام می‌شود  در  نفت خام  مواد سبک مانند بنزین و مواد سنگین مانند قیر که در هم حل‌شده‌اند وجود دارد  علاوه بر ایـن مقـدار کمـی ترکیبـات گوگردی، نیتروژن دار، اکسیژن‌دار و مقدار جزئی فلزات نیز در نفت خام موجود است  که  برای استفاده لازم  است این مواد را  از هم تفکیک کرد  بدین  لحاظ پس از شناسایی مشخصات ،ترکیب ، خواص شیمیایی فیزیکی فرآورده‌های نفتی عملیات مختلفی  همانند  روش‌های گوناگون تقطیر، روش‌های فیزیکی و شیمیایی تصفیه و تفکیک و روش‌های تغییر و تبدیل مواد در واحدهای پالایشگاهی  بر روی نفت خام با  هدف جداسازی برش‌های نفت خام  انجام می شود . ازجمله این فرایندها می‌توان به رفرمینگ و ایزومری برای افزایش  عدد اکتان بنزین و فرایندهای هیدروکراکینگ، ککینگ، الیگومری و… برای تولید سوخت‌های سبک از فراورده‌های سنگین‌تر اشاره کرد باشد. در ادامه پس‌ازاین فرایندها نوبت به فرایندهای حذف آلاینده‌ها فراورده‌های نفتی از محیط‌زیست و کاهش آلودگی‌ها، عملیات تصفیه پساب‌ها، فرآوری گازهای دودکش می‌ رسد که در واحدهای جداگانه ای  در پالایشگاه‌ها انجام‌شده و دارای استانداردهای صنعتی و زیست‌محیطی بسیار دقیقی هستند که باید تماماً اجرا شوند

 

تجهیزات و ماشین آلات سیستم  تصفیه روغن بازیافتی | طرح توجیهی احداث مینی پالایشگاه نفت خام

ماشین آلات و تجهیزات اصلی این مینی پالایشگاه شامل سیستم کنترل ومانیتورینگ فرایندها ، اسکلت و استراکچر  نصب تاسیسات  و ماشین آلات ، زیرساخت ماشین‌آلات (بتن‌ریزی)  و برج های تصفیه ، مخازن  خوراک  و محصولات پالایشی و رسیورهای ذخیره اولیه، پمپ های انتقال مواد ،کالاهای درجریان ساخت ، افزودنی ها و محصول نهایی، جایگاه تخلیه بارگیری برای 4 عدد تانکر ، مبدل حرارتی ، کندانسور ، کوره سه مشعله ، ، کولینگ تاور ،هیترو مبدلهای حرارتی وبویلر، ستون تقطیر اتمسفریک ،ستون عریان کننده، برج  و ستون تقطیر در خلأ ، سیستم  کنترل برق و مانیتورینگ خط تولید ، شیرآلات و تاسیسات  لوله‌کشی و  فیلترها ، کمپرسور ، مخازن پسماند، سیستم پنوماتیک وکمپرسور هوای فشرده ،  و تجهیزات  سرمایش و گرمایش و جمع آوری بخار،  عایق‌کاری حرارتی است که امکان تهیه آنها  در داخل کشور  میسر دارد .

بررسی نیاز به فراورده‌های نفتی در حوزه خودروسازی در کشور

یکی از از صدها زمینه مصرف فراورده های پالایش نفت  سوخت وروان سازهای مورد مصرف در خودرو های کشور می باشد که با اختصار بزار مصرف آن اشاره می شود . کشور ما 8/1 درصد وسایل نقلیه موتوری در جهان را دارا است تعداد خودروهای کشور تا سال 1400 به بیش از 30 میلیون دستگاه رسیده است در همین سال حدود 4 میلیون موتورسیکلت نیز در درحال تردد بودند  در دنیا به ازای هر پنج نفر یک وسیله نقلیه وجود دارد ولی در سال ۱۳۹۹ تعداد خودروهای کشور، یک وسیله نقلیه به ازای هر سه نفر است. در سال 1398 در سطح کشور 21 میلیون 778 هزار خودروی فعال و پلاک نصب‌شده بوده که از این تعداد، بیش از 4 میلیون و 219 هزار خودرو در  تهران  قرار داشته‌اند در همین سال از تعداد 11 میلیون و ۶۵۰ هزار دستگاه معادل ٣۵ درصد خودروهای کشور موتورسیکلت بوده است که یک‌پنجم آن در پایتخت قرار دارد بر اساس گزارش سالنامه بیمه شخص ثالث تا سال گذشته 36 میلیون و 600 دستگاه وسایل نقلیه موتوری درحالی‌که حرکت در ایران وجود داشته درمجموع با کنار گذاشتن وسایل نقلیه کشاورزی، در سطح کشور نزدیک به 22 میلیون خودروی فعال و دارای پلاک نصب‌شده در کشور وجود دارد طبق آمارهای منتشرشده وزارت صمت، در سال 1400 با افت 2.9 درصدی نسبت به سال قبل تعداد 963 هزار و 179 دستگاه خودرو تولیدشده است که از این تعداد 868 هزار و 130 دستگاه خودرو سواری 79 هزار و 751 دستگاه وانت، تعداد 12 هزار و 382 دستگاه کامیون، کامیونت و کشنده، تعداد یک هزار و 74 دستگاه مینی‌بوس و میدل‌باس و تعداد 674 دستگاه اتوبوس‌های بوده است.که تماما بلحاظ سوخت وروان کننده های وابسته به محصولات پالایشگاهی هستند .

 

مشخصات عموی طرح | طرح توجیهی احداث مینی پالایش نفت خام

بر اساس  مطالعات انجام شده  احداث واحد پالایش  فراورهای نفتی کوچک  مقیاس  با ظرفیت سالیانه  70000تن وامکان تامین خوراک  نیاز به قریب به یک هکتار زمین صنعتی را دارد. نرخ بازدهی داخلی سرمایه گذاری بیشتر از 41  درصد بوده و دوره برگشت سرمایه حدود  3 سال پیش بینی شده است محصولات حاصل از فرایند های  تصفیه به روش های اتمسفری و تقطیر در خلأ  عبارتند از  نفتای سبک   ، نفت سفید ، دیزل ، روغن چرخ ، روغن‌پایه

ظرفیت اسمی خط تولید: 10 تن در ساعت

تعداد ساعت کاری  شیفت: 8 ساعت

تعداد شیفت کاری: 3 شیفت

تعداد روز کاری: 300 روز

راندمان کار عملی خط تولید: 8/0

متوسط معادل وزنی هر لیتر روغن: 875/0 کیلوگرم

با احتساب مفروضات فوق استقرار چنین خطی توان اسمی تولید سالیانه 70000 تن را دارا بوده که می‌تواند تولید در سال اول  با ظرفیت 80 درصد محصولات اصلی پیش‌بینی‌شده را عملیاتی نماید.

مزایای اجرای طرح | طرح توجیهی احداث مینی پالایشگاه نفت خام

یکی از مؤلفه های اصلی و تعیین کننده در مزیت نسبی این محصولات، وفور و امکان دسترسی به مواد اولیه می باشد از آنجائیکه مواد اولیه پالایشگاهی  باید با موافقت شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی صورت پذیرد  لذا  تهیه طرح توجیهی و امکانسنجی طرح جهت کسب موافقت تامین خوراک احداث پالایشگاه  ضروری است

نتیجه مطالعات مالی و اقتصادی 

تحقیقات بازار وارایه معیارهای محاسبه هریک از موارد برآورد سرمایه ثابت و در گردش و توضیح پیرامون  هزینه‌های ثابت و متغیر طرح، پیش‌بینی قیمت تمام‌شده و همچنین سود سالیانه طرح  به همراه  شاخص‌های مالی و اقتصادی طرح با  محاسبات مالی که از نرم‌افزار Comfar III Expert استخراج شده   وضعیت قابل قبولی  را بلحاظ مالی برای پالایش فراورده های نفتی  را نشان می دهد

 

جهت  اخذ مجوز های تولید وتامین زیر ساخت براساس پلان های مهندسی  تولید محصول  استاندارد و صادرات محور  می توانید در تمامی مراحل انجام کار  از زمان بررسی  ایده تا پیاده سازی و زمان بهره برداری از مشاوران و کارشناسان خیره وباتجربه کاردوک کمک بگیرید.

خدمات قابل ارایه کاردوک به طرح‌ها و واحدهای تولید کننده

برای تهیه طرح توجیهی در زمینه های مختلف می توانید با کارشناسان تماس بگیرید. از جمله خدمات مرکز مشاوره کسب و کار کاردوک می توان به موارد زیر اشاره داشت :

• ارائه خدمات در انتخاب ماشین آلات، تاسیسات عمومی و طراحی سایت پلان
• تامین نیروی انسانی نصب و راه اندازی ماشین آلات و تاسیات عمومی طرح تولید
• مشاوره فرمولاسیون مواد اولیه
• مشاوره اصلاح تکنواوژی، نوسازی و بازسازی واحدهای قدیمی
• مشاوره صادرات محصول با کیفیت به  کشورهای دیگر
• تهیه طرح توجیهی و امکان سنجی طرح با استفاده از نرم افزار کامفار توسط متخصصین کارآمد مهندسی
• ثبت نام در سامانه بهین یاب و سامانه مختلف

برای دریافت مشاوره از متخصصان مرکز مشاوره کسب و کار و کاریابی کاردوک جهت نوشتن طرح توجیهی می توانید با شماره 02166418908 تماس بگیرید.

 

 

منبع: طرح توجیهی احداث مینی پالایشگاه نفت خام